Được chỉ đạo từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vào giữa tháng 8/2025, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) đã khẩn trương thực hiện khảo sát tổng thể, đưa ra những con số lượng hóa đầu tiên về tiềm năng lắp đặt pin lưu trữ (BESS) trên toàn lưới điện.

Theo báo cáo mới nhất gửi EVN vào ngày 17/09/2025 cho thấy một bức tranh rõ nét với mục tiêu 200MW là hoàn toàn khả thi, với ưu tiên hàng đầu là tận dụng quỹ đất hiện hữu tại các trạm biến áp 110kV để đáp ứng tiến độ vận hành cấp bách vào năm 2026. 

Gần 700MW tiềm năng đã được xác định

Chỉ trong vòng một tháng, EVNSPC đã hoàn thành rà soát sơ bộ hiện trạng các trạm biến áp 110kV, đưa ra một bản đồ tiềm năng chi tiết. Kết quả cho thấy, tổng công suất BESS có thể lắp đặt trên lưới điện miền Nam lên tới gần 700MW, vượt xa chỉ tiêu 200MW được giao. Cụ thể, báo cáo đã phân loại thành hai nhóm chính.

Nhóm 1, bao gồm các vị trí có thể lắp đặt BESS ngay trên diện tích đất hiện hữu thuộc khuôn viên các trạm biến áp, có tổng tiềm năng là 355 MW. Đây là phương án được ưu tiên hàng đầu vì có thể triển khai nhanh nhất, không vướng mắc về thủ tục đất đai.

Nhóm 2, là các vị trí có khả năng thu hồi đất bổ sung liền kề trạm biến áp (đất trống, chưa có công trình xây dựng), có tổng tiềm năng là 332,5 MW. Mặc dù phương án này đòi hỏi thêm thời gian và thủ tục pháp lý, nó cho thấy dư địa phát triển BESS trong các giai đoạn tiếp theo là rất lớn.

Ưu tiên quỹ đất hiện hữu: Giải pháp cho bài toán tiến độ

Báo cáo của EVNSPC cũng chỉ ra những thách thức đối với các phương án khác. Việc tích hợp BESS vào các trạm biến áp 110kV đang và sắp xây dựng mới được cho là không khả thi, do các thiết kế mẫu và thủ tục thu hồi đất trước đây không dự phòng cho hạng mục này. Việc thu hồi đất bổ sung có nguy cơ làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của các dự án trạm biến áp.

Tương tự, phương án xây dựng các trạm BESS độc lập hoàn toàn mới, dù linh hoạt về vị trí, cũng sẽ không tận dụng được hạ tầng sẵn có và khó có khả năng đáp ứng mốc thời gian vận hành năm 2026.

Do đó, để hiện thực hóa "mệnh lệnh hành động" từ EVN, chiến lược của EVNSPC là tập trung tối đa vào Nhóm 1, khai thác quỹ đất có sẵn tại các trạm 110kV. Đây là con đường nhanh nhất và hiệu quả nhất để đưa các "van điều áp" BESS vào vận hành, kịp thời hỗ trợ lưới điện trong mùa cao điểm sắp tới.

Từ khảo sát đến tiêu chuẩn hóa công nghệ

Bên cạnh việc lượng hóa tiềm năng về mặt bằng, EVNSPC cũng đã đưa ra một đề xuất mang tính chiến lược. Để đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ về công nghệ trong toàn EVN, EVNSPC đã đề xuất EVN sớm ban hành thiết kế mẫu và các yêu cầu kỹ thuật chung cho hệ thống BESS.

Đây là một bước đi quan trọng, bởi việc tiêu chuẩn hóa sẽ giúp quá trình mua sắm, lắp đặt và vận hành được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả, tránh được sự phân mảnh về công nghệ giữa các nhà cung cấp khác nhau. Một khi có tiêu chuẩn chung, các đơn vị sẽ dễ dàng hơn trong việc lập dự án, đấu thầu và đảm bảo tính tương thích của các hệ thống BESS khi tích hợp vào lưới điện.

Từ chỉ đạo chiến lược, EVNSPC đã nhanh chóng biến thành những hành động cụ thể với các con số biết nói. Tiềm năng đã được xác định, hướng đi đã được vạch rõ. Việc tập trung vào các trạm biến áp hiện hữu và khẩn trương xây dựng bộ tiêu chuẩn kỹ thuật chung sẽ là hai gọng kìm quan trọng, giúp EVNSPC không chỉ hoàn thành mục tiêu 200MW BESS mà còn đặt nền móng vững chắc cho việc nhân rộng công nghệ lưu trữ năng lượng trên toàn lưới điện miền Nam trong tương lai./.